Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) geçen perşembe günü ilan ettiği müstemir yetki kararnamesiyle Diyarbakır’da sayısı 13 olan ağır ceza mahkemelerinden terör suçlarına bakmakla görevli ihtisas mahkemesi olarak yetkilendirilen 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nin bu yetkisi kaldırılarak genel suçlara bakma yetkisi verildi.
Diyarbakır Barosu eski Başkanı Tahir Elçi’nin öldürüldüğü davaya da bakan Ağır Ceza Mahkemesi’nin bundan böyle Anayasal düzene karşı işlenen terör suçları haricindeki tüm ağır ceza kapsamına giren suçlara bakacağı öğrenildi.
Terör suçlarındaki ciddi oranda düşüşün bu mahkemenin yetkisinin kaldırılmasında etkili olduğu öğrenildi.
1 Eylül’de yeni adli yılın açılışıyla birlikte bu mahkeme genel suçlara bakacak, ancak elindeki yargılaması devam eden mevcut terör dosyalarını da karara çıkana kadar yargılamasını sürdürecek.
Böylece Diyarbakır’da kapatılan 1 No’lu Devlet Güvenlik Mahkemesi’nin (DGM) devamı niteliğindeki 4. Ağır Ceza Mahkemesi ile 2 No’lu DGM’nin devamı olan 5. Ağır Ceza Mahkemesi arşivli eski mahkeme olması nedeniyle terör ihtisas mahkemesi olarak faaliyetine devam edecek.
Bu mahkeme aynı zamanda terörizmin finansmanı ve suç gelirlerinin aklanmasıyla ilgili davalarda yargılama yapmaya da yetkili ihtisas mahkemesi olduğu için ikinci bir heyet ataması daha yapılarak faaliyetine devam edecek.
10. Ağır Ceza Mahkemesi ise, terör yetkisinin kaldırılarak genel suçlara açılmasıyla birlikte terör yetkisi kaldırılan 4’üncü mahkeme oldu.
BİLİŞİM SUÇLARI ARTINCA MAHKEME SAYISI DA ARTTI
Son üç yıl içinde Diyarbakır’da terör suçlarına bakmakla görevli 8, 9, 10, 11’inci Ağır Ceza Mahkemeleri genel suçlara bakmakla görevlendirilmiş oldu.
Bir dönem KCK ana çatı davası, Hizbullah terör örgütü ana davası ve faili meçhul cinayetlerle ilgili gece yarılarına kadar duruşmaların yapıldığı Diyarbakır Adliyesi’nde terör suçlarındaki düşüş nedeniyle bir mahkemenin daha terör ihtisas yetkisi kaldırılmış oldu.
Bilişim suçlarındaki yaşanan artış da beraberinde bilişim suçlarına bakmakla yetkilendirilen ağır ceza mahkemeleri sayısını artırdı.
İnternet ve telefon dolandırıcılığı gibi suçlarda yaşanan patlama nedeniyle Hakimler Savcılar Kurulu, Diyarbakır’da daha önce terör mahkemesi olarak faaliyet gösteren 9, 11 ile 12 ve 13. Ağır Ceza Mahkemelerini bilişim suçlarına bakmakla görevli ve yetkili kıldı.
SIKIYÖNETİMDEN DGM’YE, ÖZEL YETKİLİDEN İHTİSAS MAHKEMELERİNE
12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra ülke güvenliğine karşı işlenen suçlar nedeniyle Sıkıyönetim Mahkemeleri kurulmuştu.
Bunların yerini, 1990’lı yılların başında PKK terörünün zirve yapmasıyla Devlet Güvenlik Mahkemeleri aldı.
Ancak bu mahkemeler de askeri yargıç bulundurulması ve doğal hakim ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa değişikliği ile 20 Haziran 2004’te kapatıldı. Yerine FETÖ’cü hakim ve savcıların adeta örümcek ağı gibi örgütlendiği CMK’nın 250. Maddesiyle yetkili kılınan Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri kuruldu.
7 ŞUBAT MİT KRİZİYLE KAPANDI
Kamuoyunda “MİT krizi” olarak bilinen 7 Şubat 2012’de eski MİT Başkanı Hakan Fidan, yardımcısı Afet Güneş ve eski müsteşar Emre Taner, FETÖ’cü savcılarca “Şüpheli” sıfatıyla ifadeye çağrılınca bu mahkemeler de FETÖ’nün örgütlenip, Ergenekon, Balyoz gibi askerlere karşı kurulan kumpas davalarıyla mağduriyet yarattığı gerekçesiyle kapatıldı.
Aynı yıl yerine bu kez Terörle Mücadele Kanunu’nun 10. Maddesinde belirtilen suçlara bakmakla yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri kuruldu.
BAKANLARA OPERASYON KAPANMA GETİRDİ
Bu mahkemelerde görevli FETÖ’cü hakim ve savcıların bu kez 17-25 Aralık 2013 tarihinde İstanbul merkezli bazı AKP’li bakanlar ile çocukları, milletvekilleri, belediye başkanları ve iş insanı müteahhitlere yönelik operasyon girişimi üzerine 6 Mart 2014’te bu mahkemeler de kapatıldı.
Yerine her ilde terör ve örgütlü suçlara bakmakla görevli ve yetkili kılınan ihtisas ağır ceza mahkemeleri kuruldu.
FETÖ, PKK DAVALARI BİTİNCE MAHKEMELERİN YETKİSİ DEĞİŞTİ
Diyarbakır’da uzun yıllardan sonra bir ilk yaşandı. 1984 yılından bugüne kadar 50 bini aşkın cana mal olan PKK terörünün gerçekleştirdiği silahlı terörist saldırılar nedeniyle Diyarbakır Adliyesi’nde sayıları 6 olan terör ağır ceza mahkemesi 2’ye düşürüldü.
PKK terörünün marjinalleşmesi, FETÖ davalarının önemli oranda kesin hükme bağlanması, kaçakçılık ve organize suçlarda ciddi düşüş nedeniyle Diyarbakır’da 4 ihtisas mahkemesinin terör yetkisi kaldırılarak genel Ağır Ceza Mahkemelerine dönüştürüldü.